Mạ Quê

"Dâu chính lễ, rể người dưng"
Đó là câu nói mà ông bà ta nói về người con dâu khi về nhà chồng, họ là người trong nhà còn rể là người dưng. Đồng thời cũng là gánh nặng đè trên đôi vai họ, mọi thứ sinh hoạt, ma chay, giỗ chạp... đều do bàn tay họ làm, sáng sớm đã thức dậy và tối mù mới nghỉ ngơi. Ngày giỗ mới cực, làm quần quật dưới bếp, đàn ông ăn uống xong nghỉ ngơi, còn phụ nữ phải lau dọn mọi thứ cho sạch sẽ - tươm tất. Cả một đời phụ nữ luôn chịu thương - chịu khó - chịu khổ với hy sinh, chẳng than lấy một lời khổ cực. Bỏ hết mọi thứ ngoài xã hội và chỉ có chồng với con. Nhìn người mệ cùng mạ mà thương lắm, "xuất giá tòng phu" là vậy.

Thời chiến tranh loạn lạc, ông nội phải xa vợ con để vào tận Quảng Ngãi công tác - cảnh sát công lộ như CSGT bây giờ. Ông lúc ở Bến Hải bị bắt mà người ta trả về, vì ông không có "nợ máu", rứa là bị nghi "cài cắm" và chuyển công tác. Mệ ở quê vất vả làm nuôi đàn con, cực nhất làng An Giạ thời đó. Xa nhà, xa vợ con đàn ông dễ sinh chuyện. ông lại "Hào Hoa Phong Nhã", thế là ông cũng có "tằng tịu" với người ta... Mệ nội bỏ qua hết và chỉ muốn ấm êm gia đình, có ai như mệ Nó không? Chắc là hiếm ở đời này, mệ coi vợ thứ của ông như em ruột của mình, hai người ở hai nhà nằm cạnh nhau.

Năm tháng qua đi, Nó ra với đời, ước ao làm sao trời ban cho ta một người vợ có đức tính như mệ, như mạ. Nhưng điều đó không dễ, khi cuộc sống văn minh, mọi giới bình đẳng rồi, chuyện như xưa "quê mùa" ai đâu còn tồn tại. Sống cho riêng bản thân mình, chồng không thằng này thì thằng khác, ưng thì lấy không thì ra toà li hôn và đường ai nấy đi. Phụ nữ có hàng trăm thứ khác chứ không phải chồng con, nào là bạn bè, nào là đối tác làm ăn. Thậm chí bạn bè coi thường chồng con ta cũng mặc kệ, xúc phạm cũng bình thường. Dạ thưa, mạ quê chỉ hiền với trong nhà thôi, ai đó thử đụng vô chồng hay con của mạ coi, mạ sẽ sống chết cùng tụi bây, bất kể rằng tụi bây dữ tợn hay đông người.

Nhớ hồi nhỏ, nó với cu Đ chơi thân nhưng hay uýnh lộn, có lần hai thằng đánh nhau, hai bà mẹ ra can. Bên kia hai mẹ con O nớ chửi ùm lên và lao vào cào cấu mạ... mạ Nó to cao, làm cho hai mẹ con O nớ một trận ra trò, lần đầu trong đời Nó thấy mạ bảo vệ con mình mà như "sư tử", một mình mạ làm cho hai người kia "gần chết". Mạ cảnh cáo đừng ai đụng vô gia đình của mạ.

Nó là đứa rất nóng giận, nhưng tâm Nó hiền khô. Trong Nó vẫn đậm chất quê mộc mạc, Nó yêu ai thì yêu đến hết lòng, không ai được xúc phạm người thân của Nó cho dù họ có là ai. Đi đâu Nó cũng khen và luôn tự hào vì "xấu chàng hổ ai". Đôi khi giận lên là toang, xong lại thôi. Có thương mới có giận có hờn, hết thương thì bận tâm làm gì. Đặc tính của Nó cũng lạ, khi đã chia tay rồi thì coi như chấm hết, mặc dù đôi lúc dĩ vãng cũng kéo về làm chút bồi hồi, nhưng thời gian sẽ giúp Nó chôn sâu dưới đáy lòng.

Mọi thứ trên đời này đến rồi lại đi, ta hãy trân trọng và quý mến khi còn ở, để ra đi rồi níu kéo cũng chẳng thể nào được. Đừng nên làm gì "quá tam ba bận" vì dây đàn căng quá cũng đứt ngay. Trên đời này sợ nhất là mất niềm tin.

Sài Gòn 21/09/2016
Đinh Thanh Hải

Bà Mẹ Quê (Bà Mẹ Chiến Sĩ)
Tác giả: Phạm Duy

Thể hiện: Khánh Ly
Vườn rau, vườn rau xanh ngắt một mầu 
Có đàn, có đàn gà con nương náu 
Mẹ quê, mẹ quê vất vất vả trăm chiều 
Nuôi đàn, nuôi một đàn con chắt chiu 
Bà bà mẹ quê ! 
Gà gáy trên đầu ngọn tre 
Bà bà mẹ quê ! 
Chợ sớm đi chưa thấy về 
Chờ nụ cười con, và đồng quà ngon. 

Trời mưa, trời mưa ướt áo mẹ già 
Mưa nhiều, mưa nhiều càng tươi bông lúa 
Trời soi, trời soi bốc khói sân nhà 
Nắng nhiều nắng nhiều thì phơi lúa ra 
Bà bà mẹ quê ! Đêm sớm không nề hà chi 
Bà bà mẹ quê ! Ngày tháng không ao ước gì 
Nhỏ giọt mồ hôi, vì đời trẻ vui. 

Miệng khô, miệng khô nhớ bát nước đầy 
Nhớ bà, nhớ bà mẹ quê xưa ấy 
Mùa đông, mùa đông manh chiếu thân gầy 
Cháu bà, cháu bà ngủ ngon giấc say. 
Bà bà mẹ quê ! 
Chân bước ra đời cõi xa 
Bà bà mẹ quê ! 
Từ lúc quê hương xóa nhòa 
Nhớ về miền quê, mà giọt lệ sa