Những con sông ở Quảng Trị

tháng 8 16, 2018

Những con sông ở Quảng Trị

Quê hương tôi ở xã Triệu Độ, Triệu Phong, Quảng Trị

Trong thơ ca thì con sông luôn là đề tài hay, để tạo ra những bài hát, những bài thơ mà người đọc mê thích, vì hình như đa phần làng quê Việt Nam đều có con sông chảy qua, hình ảnh bến nước con đò, lũy tre làng rất đẹp, để rồi ai đi xa lại nhớ khôn nguôi, như trong bài hát -Trở về dòng sông tuổi thơ- của Hoàng Hiệp có câu: "Quê tôi ai cũng có một dòng sông bên nhà, con sông quê gắn bó với tuổi thơ đời tôi. Bao năm xa quê ấy trong mơ tôi vẫn thấy, hôm nay tôi trở về lòng chợt vui thấy sông không già..."
Quảng Trị quê hương tôi cũng vậy, có rất nhiều dòng sông, chảy qua biết bao làng mạc, quê hương... mang phù sa bồi đắp cho ruộng đồng, cây lúa thêm nặng bông, chắc hạt. Những con sông ấy đã ghi nhớ vào trong trái tim người yêu quê hương, để rồi ra đi làm ta luôn nhớ mãi. Như cố nhà thơ Tạ Nghi Lễ có viết: "Con sông nhỏ một thời tắm mát nơi mối tình đầu tôi đã đánh rơi, Nay chốn quê người thương nhớ khôn nguôi. Sông Thạch Hãn muôn đời vẫn chảy như nghĩa tình tôi với quê hương... À ơi, ơi à à ơi! Nơi chôn nhau cắt rốn khi ra đời, nên tôi thương tôi nhớ trọn đời. Tôi sẽ về ơi Quảng Trị ơi tôi sẻ về tìm kỷ niệm xưa. Giếng nước ao la bên hàng dừa xanh. thương ánh trăng vàng Nhi Hạ- Gio Linh.". Chỉ có người yêu quê hương mình tha thiết, mới có thể ghép những chữ lại đẹp như thế, hay như thế và cố nhà thơ Tạ Nghi Lễ như nói giúp cho những người con Quảng Trị xa quê.
Những con sông ở quê hương Quảng Trị:

* Sông Ái Tử -là phụ lưu của sông Vĩnh Phước trong hệ thống sông Thạch Hãn. Sông Ái Tử chảy ở huyện Đa Krông và Triệu Phong. Bài hát Lối Về Đất Mẹ của cố nhạc sĩ - ca sĩ Duy Khánh có viết: "Mẹ thương con ra cầu ái tử, vợ trông chồng lên núi vọng phu. Chiều chiều trông về viễn khu, lòng căm hờn oán quân thù"
* Sông Bến Hải - Sông này bắt nguồn từ núi Động Chân thuộc dãy Trường Sơn và chảy dọc theo vĩ tuyến 17° Bắc từ tây sang đông rồi đổ ra biển ở Cửa Tùng.
* Sông Cầu Nhị - là một con sông đổ ra Sông Ô Lâu. Sông có chiều dài 23 km và diện tích lưu vực là 52 km². Sông Cầu Nhị chảy qua các tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên Huế.
* Sông Châu Thị có tên khác: Sông Trầm Kỳ là một con sông đổ ra Sông Sa Lung. Sông Châu Thị chảy qua các tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình.
* Sông Cam Lộ là dòng thượng nguồn của Sông Hiếu trong hệ thống sông Thạch Hãn. Sông Cam Lộ chảy ở các huyện Hướng Hóa, ĐaKrông, Gio Linh và Cam Lộ.
* Sông Cánh Hòm là con sông trải dài trên diện tích phía đông của huyện Gio Linh.
* Sông Ba Lòng - là phụ lưu hợp thành của sông Thạch Hãn. Sông Ba Lòng chảy ở huyện Đakrông.
* Sông ĐaKrông là phụ lưu của sông Ba Lòng trong hệ thống sông Thạch Hãn.
* Sông Hiếu là một phụ lưu của sông Thạch Hãn, chảy ở huyện Cam Lộ và thành phố Đông Hà. Con sông này chảy về Triệu Độ, gặp nhau với Thạch Hãn tại Ngã ba Gia Độ.
* Sông (suối) La La là một phụ lưu của sông Sê Pôn chảy ở huyện Hướng Hóa. Có bài hát: "Em có tắm dòng suối La La, từ quê anh Hướng Hóa chảy qua, mang tình anh thiết tha thiết tha"
*Sông Nhùng là phụ lưu của sông Vĩnh Định trong hệ thống sông Thạch Hãn. Sông Nhùng chảy ở các huyện Đa Krông và Hải Lăng.
* Sông Rào Quán - là phụ lưu của sông Ba Lòng trong hệ thống sông Thạch Hãn. Sông Rào Quán chảy ở huyện Hướng Hóa và Đa Krông.
* Sông Sa Lung có tên khác Rào Quang là một con sông đổ ra Sông Bến Hải. Sông Sa Lung chảy qua các tỉnh Quảng Trị, Quảng Bình.
* Sông Thác Ma có tên khác là Sông Mỹ Chánh, một con sông đổ ra Sông Ô Lâu.
* Sông Thạch Hãn là con sông lớn nhất tỉnh Quảng Trị. Bắt nguồn từ dãy núi Trường Sơn ở phía Tây tỉnh Quảng Trị và đổ ra biển Đông qua Cửa Việt. Ba phụ lưu chính là sông Vĩnh Phước, sông Ba Lòng, hợp lưu của sông Rào Quán và sông ĐaKrông, sông Cam Lộ, phần hạ nguồn gọi là sông Hiếu. Con sông này đi qua huyện Hải Lăng, Triệu Phong, Thị xã Quảng Trị...
* Sông Vĩnh Định là phân lưu trong mạng lưới châu thổ của sông Thạch Hãn. Sông Vĩnh Định chảy ở các huyện Hải Lăng và Triệu Phong tỉnh Quảng Trị. Một con sông do bàn tay con người đào mà nên.
* Sông Vĩnh Phước là phụ lưu của sông Thạch Hãn. Sông Vĩnh Phước chảy ở các huyện Cam Lộ, Triệu Phong và thị xã Đông Hà.
* Sông Xê Pôn là con sông của Lào và Việt Nam. Con sông bắt nguồn từ phía Tây dãy núi Trường Sơn trên địa bàn muang Sa Mouay (Sa Muộn) và muang Nong, tỉnh Savannakhet của Lào, đi về hướng Tây Bắc vào địa phận huyện Hướng Hóa.

Bác sĩ Nguyễn Vững đưa tấm hình chụp một khúc sông Thạch Hãn quá đẹp, gần cầu phao từ Lập Thạch qua An Lợi để vào Triệu Độ, có người nói rằng đây là con sông Cái. Ui cha mạ ơi, lần đầu Đinh Thanh Hải nghe sông Cái. Rồi ảnh ví von rằng trong thơ Tạ Nghi Lễ có câu: "Con sông NHỎ một thời tắm mát, nơi mối tình đầu tôi đã đánh rơi" Vậy là ảnh nói khúc sông đó ở quê cố nhà thơ Tạ Nghi Lễ gọi là sông NHỎ. Dạ thưa, thơ ca nên họ ví von là con sông nhỏ, chứ làm gì có chuyện con sông tên là Nhỏ. Người này chưa đọc tiếp mấy câu thơ sau, sẽ xuất hiện: "Sông Thạch Hãn muôn đời vẫn chảy như nghĩa tình tôi với quê hương..."
Thế là Nó tập hợp thông tin những con sông ở Quảng Trị lên cho mọi người tìm hiểu nhé!
.
Sài Gòn 17/08/2018
Đinh Thanh Hải
.
Những chia sẻ của mọi người về các con sông ở Quảng Trị:
Cao Dam Le chia sẻ: Tiền thân của sông Vĩnh Định là con hói Cựu Hà. Sông Vĩnh Định được đạo từ làng Duân Kinh thụôc xã Hải Xuân, Hải Lăng trở vào Phá Tam Giang vào năm Ất Dậu 1825 dưới thời Minh Mạng. Người được cử coi việc đào sông là tướng Phan văn Thúy quê gốc làng Đạo Đầu, xã Triệu Trung. Sông đào xong vào năm 1928 và được đặt tên Vĩnh Định từ đó.

Binh Hosi Vua Minh Mạng là người đã cho đào 3 con sông: sông Vĩnh Điện (Quảng Nam), sông (kênh)Vĩnh Tế ở An Giang, Kiên Giang dài 87km huy động gần 80.000 công và Vĩnh Định nhà mình.

.
Những hình ảnh về những con sông quê tôi: